Leesvaardigheid Nederlandse leerlingen niet langer boven Westers gemiddelde
Met PIRLS wordt al sinds 2001 iedere 5 jaar de vaardigheid in begrijpend lezen van tienjarige leerlingen in kaart gebracht. Er wordt niet alleen informatie verzameld over de leesvaardigheid van leerlingen, maar ook over achtergrondkenmerken van leerlingen, leerkrachten, scholen en de thuissituatie. Vanwege het herhalende en internationale karakter kunnen we de leesvaardigheid en achtergrondfactoren binnen en tussen landen in de tijd vergelijken en monitoren.
Onderzoekers vergeleken de Nederlandse leerlingen met het gemiddelde van leerlingen uit 21 Westerse landen die de afgelopen drie metingen hebben deelgenomen: Australië, België (Wallonië), Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Engeland, Finland, Frankrijk, Italië, Malta, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië en Zweden.
Leesvaardigheid Nederlandse leerlingen niet langer boven Westers gemiddelde
Met PIRLS wordt al sinds 2001 iedere 5 jaar de vaardigheid in begrijpend lezen van tienjarige leerlingen in kaart gebracht. Er wordt niet alleen informatie verzameld over de leesvaardigheid van leerlingen, maar ook over achtergrondkenmerken van leerlingen, leerkrachten, scholen en de thuissituatie. Vanwege het herhalende en internationale karakter kunnen we de leesvaardigheid en achtergrondfactoren binnen en tussen landen in de tijd vergelijken en monitoren.
Onderzoekers vergeleken de Nederlandse leerlingen met het gemiddelde van leerlingen uit 21 Westerse landen die de afgelopen drie metingen hebben deelgenomen: Australië, België (Wallonië), Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Engeland, Finland, Frankrijk, Italië, Malta, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië en Zweden.
Leesvaardigheid is meer dan kunnen lezen
Een goede leesvaardigheid omvat meer dan het simpelweg kunnen lezen van teksten. Een goede leesvaardigheid zorgt ervoor dat leerlingen teksten kunnen begrijpen en gebruiken. Lezers lezen niet alleen om te leren en om deel te nemen aan de maatschappij, ze lezen ook voor hun plezier en ter ontspanning. Goede lezers kunnen verbanden leggen binnen en tussen teksten, denken na over wat ze lezen en nemen hierbij een kritische houding aan.
Leesvaardigheid Nederlandse leerlingen daalt voor het eerst in vijftien jaar
Over heel de wereld werd het onderwijs in 2020 en 2021 enkele weken tot maanden beïnvloed door maatregelen die genomen werden vanwege de coronapandemie. Niet gek dus dat er een daling te zien is in de leesvaardigheid van leerlingen, zo ook in Nederland. Voor het eerst in de afgelopen tien jaar is het leesniveau van Nederlandse leerlingen ongeveer gelijk aan het gemiddelde van leerlingen uit 21 Westerse landen. Eerder behaalden Nederlandse leerlingen altijd een hogere score dan de leerlingen uit de 21 Westerse landen.
Nederlandse leerlingen halen steeds minder vaak een gemiddeld of hoog leesniveau
Voor alle vier de vaardigheidsniveaus geldt dat minder leerlingen ze behalen ten opzichte van 2016. Deze daling is het duidelijkst zichtbaar in de midden- en hoge vaardigheidsgroep. Het aantal leerlingen dat het middenniveau behaalt daalt van 88% in 2016 naar 79% in 2021. Het hoge vaardigheidsniveau wordt, ten opzichte van 2016, door bijna een kwart minder leerlingen behaald. We zien hier een daling van 48% in 2016 naar 37% in 2021.
Leerlingen lezen niet zozeer minder vaak maar wel minder lang
Wat verder opviel was de daling in leestijd buiten school. Leerlingen lezen in 2021 niet zozeer minder vaak buiten school, maar de groep leerlingen die minder dan een half uur buiten school leest is groter geworden ten opzichte van 2016. In 2016 las de helft van de leerlingen minder dan een half uur per dag. In 2021 is dat gegroeid tot bijna tweederde van de leerlingen.
Meer weten?
Meer informatie is te vinden op onze website expertisecentrumnederlands.nl/pirls-2021
