Geplaatst op: 22/04/2024

Ervaren toerusting van leerlingen, studenten en gediplomeerden op het gebied van leesvaardigheid en sociale en maatschappelijke vaardigheden

Lezen & Schrijven
Ontwikkeling & Stimulering

Vorige week is er een groot overzichtsrapport verschenen dat ingaat op enkele basisvaardigheden van leerlingen, studenten en gediplomeerden. Het Expertisecentrum Nederlands analyseerde als onderdeel van het consortium, de ervaren competentie, voorbereidheid en toerusting op het gebied van leesvaardigheid. Deze data worden ook gebruikt door de Inspectie van het Onderwijs, waar het Ministerie van OCW haar onderwijsbeleid weer op baseert. Hieronder lees je meer over dit onderzoek.

Toerusting, voorbereidheid en competentie vo-leerlingen

Het gevoel van competentie verschilt tussen instromers in het vo en doorstromers naar mbo en ho. Over het algemeen voelen leerlingen met een havo/vwo-advies zich meer competent, ervaren ze meer toerusting en voorbereidheid dan leerlingen met een ander schooladvies. Voor alle schalen (competentie, toerusting en voorbereidheid) is het schooladvies van invloed op de afwijkingsscore. Voor competentie blijkt voor de hoeveelheid boeken thuis invloed te hebben op de afwijkingsscore van de competentie. Voor de toerusting geldt dat naast het schooladvies ook de migratieachtergrond, het opleidingsniveau ouders, de financiële thuissituatie en het aantal boeken thuis daar invloed op hebben.

Daarnaast blijkt dat de helft van de vo-leerlingen niet weet of er hulp is bij leesproblemen of leesvaardigheid. Van degenen die weten dat er hulp is, maakt 58% daar gebruik van.

Toerusting voorbereidheid en competentie mbo-studenten

Voor het mbo geldt dat het niveau van de opleiding van invloed op de schalen van competentie, toerusting en voorbereidheid op het gebied van lezen. Zo rapporteren instromende mbo-4 studenten een betere competentie, ervaren toerusting en voorbereidheid (ongeacht niveau vooropleiding) dan de overige instromende mbo-studenten. En net als bij de vo-leerlingen blijkt het aantal boeken thuis van invloed te zijn op de competentiescore. De financiële situatie speelt ook bij mbo-studenten een rol als het gaat om de mate van voorbereidheid. 

Toerusting voorbereidheid en competentie ho-studenten

Studenten die vanuit het vwo instromen in het ho (zowel hbo als wo) rapporteren een betere competentie, ervaren toerusting en voorbereidheid dan studenten die vanuit havo of mbo-4 het ho instormen. Als ho-studenten hulp nodig hebben bij het verbeteren van hun leesvaardigheid, maakt 21% van de hbo-studenten daar gebruik van en 19% van de wo-studenten. Net als vo-leerlingen en mbo-studenten speelt de financiële achtergrond een rol in de afwijkingsscore van de voorbereidheid.

Het lijkt er dus op dat toegerust, voorbereid en competent zijn op het gebied van leesvaardigheid niet alleen wordt beïnvloed door opleidingsniveau, maar ook door de thuissituatie, financiële achtergrond en hoeveel boeken er in huis zijn. Ook vinden de meeste leerlingen en studenten dat ze redelijk tot goed toegerust, voorbereid en competent zijn.

Meer informatie voer dit onderwerp is te vinden in het rapport, dat te raadplegen is bij onze collega's van ResearchNed.