T-TOS: Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen voor kinderen van 4 tot 10 jaar

Het Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen (T-TOS) is ontwikkeld voor kinderen van 4 tot 10 jaar met een mogelijke spraak- en/of taalstoornis. Dit instrument kan gebruikt worden als onderbouwing bij de indicatiestelling voor het speciaal onderwijs of het bepalen van de ondersteuningsbehoefte en het ontwikkelingsperspectief van de leerling. Daarnaast levert het informatie op die ingezet kan worden in handelings-gerichte diagnostiek en het maken van een individueel handelingsplan voor een leerling. Met de testresultaten kan eveneens de voortgang van de leerling worden gevolgd.

Het Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen is ontwikkeld door het Expertisecentrum Nederlands in samenwerking met Cito. Het is een digitaal instrument.

Evaluatie van T-TOS

Het EN heeft de bruikbaarheid geëvalueerd van het Testinstrumentarium Taalontwikkelingsstoornissen (T-TOS) als middel om spraak-/taalstoornissen te kunnen onderkennen.

In het kader van het onderzoeksprogramma ‘Kennis van Waarde Maken’ van Kennisnet heeft het Expertisecentrum Nederlands in 2014 een onderzoek verricht naar de gebruikerservaringen met T-TOS. Vier logopedisten en een leerkracht met diagnostische bevoegdheden van 4 scholen (regulier basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs) hebben ervaring opgedaan met het werken met het testinstrumentarium. Er is een vragenlijst voorgelegd om de bruikbaarheid van het instrument in verschillende schoolcontexten te beoordelen. Uit de resultaten van de vragenlijsten blijkt dat er in de bevraagde schooltypen gevarieerd wordt gedacht over de plaats die het instrumentarium zou kunnen innemen in het pakket van monitoringstools dat op de school reeds aanwezig is.

Met name de respondenten uit het BAO en SBO zien een meerwaarde. Zij geven aan dat tot op heden nog niet op een dergelijke fijnmazige manier naar taalontwikkelingsstoornissen wordt gekeken binnen hun scholen. De respondenten uit het SO (cluster 2) spreken weliswaar hun waardering uit over een aantal aspecten van het testinstrumentarium, maar achten ook andere instrumenten geschikt voor de diagnostiek van kinderen met TOS.

Geconcludeerd kan worden dat het voor kinderen met deze stoornis, die getypeerd wordt door grote variatie en veranderlijkheid, van belang is om de taal- en spraakontwikkeling in de breedte te volgen, zodat tijdig bijgestuurd kan worden in het onderwijsaanbod aan deze kinderen.

De opbrengsten van het onderzoek zijn terug te vinden in dit rapport.

Meer informatie

Informatie over het instrument is ook te vinden in deze artikelen: